Farenjit
Farenjit yutkunmakla artan boğazda ağrı, kaşıntı ve rahatsızlık hissi belirtileri gösteren, çoğunlukla virüslerin neden olduğu bir enfeksiyondur. Virüslerin neden olduğu farenjit sıklıkla kendiliğinden iyileşir; nadiren farenjite bakteriler de neden olur ve antibiyotik ile tedavi gerekir.
Belirtiler
Boğazda ağrı ve batma
Yutkunma ve konuşma ile ağrıda artış
Yutkunma güçlüğü
Boyunda lenf bezlerine ait hassas şişlikler
Bademciklerin şiş ve kızarık görünmesi
Bademcikler üzerinde beyaz lekeler
Kısık veya kabalaşmış ses tonu
Farenjite neden olan virüs enfeksiyonları şu belirtileri de gösterebilir:
Ateş
Öksürük
Burun akıntısı
Hapşırma
Genel vücut ağrıları
Baş ağrısı
Bulantı, kusma
Doktora ne zaman başvurmalısınız ?
Aşağıdaki belirtiler olduğunda doktora başvurulmalıdır:
Bir haftadan uzun süren ve belirtilerin şiddetli olduğu farenjitler
Yutma güçlüğü
Solunum güçlüğü
Ağzı açmada güçlük
Eklem ağrıları
Kulak ağrısı
Deri döküntüsü
Yüksek ateş
Tükrük veya balgamda kan görülmesi
Sık tekrarlayan farenjitler
Boyunda büyük şişlik
İki haftadan uzun süren ses kısıklığı
Farenjit nedenleri
Virüs enfeksiyonları
Soğuk algınlığı
Grip
Enfeksiyöz mono
Kızamık
Suçiçeği
Krup
HIV virüsü (AIDS hastalığı)
Bakteri enfeksiyonları: Birçok bakteri farenjit nedeni olabilir. En sık neden A Grubu Beta hemolitik streptokok’dur.
Diğer nedenler
Alerji
Kuruluk: merkezi ısıtma nedeniyle solunum havasında kuruluk, burun tıkanıklığı nedeniyle ağızdan nefes alma
İrritan maddeler: hava kirliliği, tütün kullanımı veya kullanılan yerlerde bulunma, tütün çiğneme, alkol kullanma alışkanlığı, aşırı baharatlı gıdalar tüketme
Kas yorgunluğu: bağırma, yüksek sesle uzun süre konuşma
Reflü
Tümörler: farinks (yutak) ve gırtlak (larinks) tümörleri farenjit belirtileri gösterebilir
Tanı
Muayenede boğaza bakılır, boyundaki lenf bezlerinin şiş olup olmadığı elle değerlendirilir, gerekiyorsa solunum sesleri stetoskop ile dinlenir.
Boğaz sürüntüsü incelemesi
Hızlı streptokok testi: çoğunlukla yarım saat içinde sonuç alınır. Test pozitif ise bakteri enfeksiyonu olduğunu gösterir ve antibiyotik tedavisi hemen başlanabilir. Test negatif ise enfeksiyonun nedeni büyük olasılıkla virüslerdir. Testin sonucu boğaz kültürü sonucu ile karşılaştırılır.
Boğaz kültürü: 24-48 saat sonra sonuç alınır
Tedavi
Virüslerin neden olduğu farenjit çoğunlukla 5-7 günde kendiliğinden iyileşir ve tedavi gerektirmez. Ağrı ve ateş için bir ağrı kesici-ateş düşürücü ilaç kullanılabilir.
Bakterilerin neden olduğu farenjitler antibiyotik ile tedavi edilir. Enfeksiyonun bakteri olduğu kanıtlanmadan antibiyotik kullanılmamalıdır. Başlanmış olan antibiyotik tedavisi şikayetler daha önce düzelse bile önerilen süre tamamlanana kadar devam edilmelidir.
Sizin yapabilecekleriniz :
İstirahat edin
Bol su tüketin.
Kafein ve alkol kullanmayın.
Ilık içecekler (ör. çay) ve tuzlu suyla gargara boğazı rahatlatabilir.
Solunum havasını bir buhar makinesi ile nemlendirin veya buhar banyosu yapın.
Tütün kullanmayın ve içilen yerlerde bulunmayın.
Farenjitin önlenmesi
Ellerinizi özellikle yemek öncesinde, hapşırma veya öksürme sonrasında sık sık yıkayın
Bardak, tabak vb eşyaları başkalarıyla paylaşmayın
Öksürme ve hapşırma sırasında kağıt mendil kullanın ve atın; ağız ve burunu elinizle değil dirseğinizle kapatın.
Hasta kişilerle yakın temastan kaçının
Kalabalık yerlerde hijyen kurallarına dikkat edin