Bademcikler üzerinde görülen deliklere tonsil kriptleri adı verilir ve bunlar bademcik yapısının normal bir parçasıdır. Bu deliklerde bazen bakteriler birikebilir, ya da gıda parçacıkları, mukus ve diğer kalıntılarla tıkanabilirler. Bademcik deliklerinin tıkanması boğaz ağrısına, bademcik iltihabına, yutkunmakla takılma hissine neden olabilir.

Bademcik delikleri nedir?

Bademcikler vücudumuzu mikroplara karşı korumaya yardımcı olan hücreleri içerir. Bu hücreler ağızdan giren bakteri ve virüs cinsi mikroplarla savaşarak vücudu enfeksiyonlardan korurlar.

Bademciklerdeki delikler, mikropların tanınması için gereken bademcik yüzeyinin artırılmasında ve enfeksiyonla mücadele sonrasında ortaya çıkan atıkların boğaza boşaltılmasında da rol alırlar. Bademciklerin çok büyümesi, sık sık iltihaplanması, iltihaplara veya travmalara bağlı nedbe dokusu gelişmesi sonucunda tıkanabilirler.

Bademcik deliklerini etkileyen sorunlar şunlardır:

• Bademcik iltihapları (tonsillit)

• Enfeksiyöz mononükleoz (öpücük hastalığı)

• Ağız hijyeni bozukluğu (diş çürükleri, diş taşları, diş eti hastalıkları)

Bademcik taşları

Ölü hücreler, mikroorganizmalar ve yiyecekler bademciklerdeki deliklerde sıkışıp uzun süre kaldıklarında yoğunlaşabilir, hatta içlerinde kalsiyum birikmesi sonucunda sert taşlar oluşabilir. Bunun nedeni çoğunlukla bademciklerim müzmin iltihaplı (kronik tonsillit) olmasıdır.

Bademcik taşlarının belirtileri şunlardır:

• boğaz ağrısı

• kötü ağız kokusu

• boğazın arkasında görünür beyaz lekeler

• yutkunma güçlüğü

• kulaklarda ağrı

• öksürük

Tedavi

Sorun yaratan bademcik delikleri, altta yatan nedene göre tedavi edilir:

• Bademcik iltihabı (tonsillit): Virüslerin neden olduğu iltihaplanmalar çoğunlukla tedavi gerektirmez ve kendiliğinden düzelir; şikayetlerin azaltılması için ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar, pastil ve gargaralar kullanılabilir. Bakterilerin neden olduğu bademcik iltihaplarında antibiyotik tedavisi eklenir.

• Enfeksiyöz mononükleoz: Bol su içilmesi, yatak istirahatı, ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar önerilir.

• Kötü ağız hijyeni: Dişler her gün en az 2 kez 2 dakika fırçalanmalı, diş ipi kullanılmalı, bol su içilmeli, tütün kullanımı bırakılmalı, düzenli diş hekimi kontrolü yaptırılmalıdır.

• Bademcik taşları: Bademcik taşlarının tedavisi neden olduğu şikayetlere ve bunların derecesine göre yapılır. Sert olmayan taşlar gargaralar, kişinin kendi bademciğine parmakla masaj yapmasıyla çıkartılabilir. Sürekli oluşan, sert, büyük bademcik taşlarının kesin tedavisi bademciklerin ameliyat ile alınmasıdır (tonsillektomi).