Ağızda aft
Ağızdaki aftların (ülserler) çoğu zararsızdır, ancak hayat kalitesini olumsuz etkilerler. Bunların çoğu tekrarlar, iyi huyludur ve genellikle 1 hafta içinde kendiliğinden kaybolur. İlk kez ortaya çıkan veya 3 haftadan uzun sürede kendiliğinden düzelmeyen aftlar bir hekim tarafından muayene edilmelidir.
Çeşitleri :
Ağızdaki ülserlerin 3 çeşidi vardır:
Minör aftlar: Birkaç mm çapında olurlar, ağrı hafiftir ve çoğunlukla 1 hafta, en çok 2 hafta içinde kaybolurlar. Sıklıkla dudak içinde, yanaklarda, damakta ve dilde görülürler.
Major aftlar: Minör aftlara göre daha büyüktürler, şekilleri düzensizdir, daha derindirler, ağrı daha fazladır, düzelmeleri haftalar sürer ve iz bırakarak iyileşirler.
Herpetiform aftlar: Uçuğa benzer ülserlerdir, ancak bunlar bulaşıcı değildir. Kadınlarda daha sık görülürler. Kısa sürede tekrarlar, büyük boyutlara ulaşabilir, çok ağrılıdır, ağızda her yerde olabilir ve çoğunlukla 10 günden önce düzelmezler.
Nedenleri :
Ağızdaki aftların nedeni tam olarak bilinmemektedir. Bilinen nedenleri ve aftların ortaya çıkmasını kolaylaştıran faktörler şunlardır:
Diş telleri
Uyumsuz diş protezleri
Asidik (limon vb) ve baharatlı gıdalar
Stres ve gerginlik
Vücut direncinin düşmesi
Sigara kullanımını bırakmak
İlaçlar (bazı ağrı kesiciler, yüksek tansiyon ilaçları)
Hormonal değişiklikler (gebelik, ergenlik, menapoz gibi)
Genetik faktörler
Crohn hastalığı
Vitamin B12 eksikliği
Demir eksikliği
Mutlaka hekime başvurmayı gerektiren durumlar :
Aftların ağrısız olması
3 haftadan sonra iyileşme olmaması
Sürekli büyüme göstermesi veya sayıca artması
Aftların kanserlerden farkı :
Çoğunlukla aftlar ağrılı, kanserler ağrısızdır
Aftların çoğu 2 haftada iyileşir, kanserler iyileşmez ve büyümeye devam eder
Aftların yüzeyi beyaz, kenarları kızarıktır. Kanserlerin yüzeyi düzensiz ve serttir. Kanserlerin yüzeyinde sıklıkla beyaz ve kırmızı düzensiz renk dağılımı vardır.
Kanserlerin çoğu aşırı tütün ve alkol kullanımı, bozuk diş ve diş eti hijyeni ile ilişkilidir.
Aftların Tedavisi
Çoğu zaman aftların neden olduğu ağrı birkaç günde hafifler ve 2 haftada tedavisiz kaybolurlar. Ağrının fazla olduğu durumlarda doktorunuz aft üzerine sürülen ilaçlar ve antiseptik ağız solüsyonları önerebilir.