Boyun şişlikleri çoğunlukla kişilerde kötü huylu bir tümör endişesini doğurur. İyi ve kötü huylu tümörler arasındaki ayırımı yapmak her zaman kolay değildir; ancak belli bir sırayla yapılan muayene ve incelemeler ile doğru tanıya ulaşmak ve tedaviyi planlamak mümkündür. Boyunda görülen bir şişliğin tanısında hastanın yaşı, şişliğin boyundaki yeri ve büyüklüğü, ne kadar süredir bulunduğu, büyüklüğünde değişiklik olup olmadığı, eşlik eden başka şikayetler bulunup bulunmadığı gibi bilgiler tanıya yardımcı olur.

Boyundaki şişliklerin çeşitli olası nedenleri vardır:

• Doğuştan olan şişlikler

  • Brankial yarık kistleri

  • Lenfanjiomlar

  • Dermoid tümörler

  • Tiroglossal kanal kisti

  • Timus kalıntıları

• Enfeksiyonlar

  • Lenfadenit

  • Tüberküloz

  • Kedi tırmığı hastalığı

  • Enfeksiyöz mononüleoz

  • Toksoplazmozis

  • Aktinomikozis

• Travma

  • Hematom

  • Anevrizma

  • Damar fistülü

• İnflamatuar (yangılı) hastalıklar

  • İnflamatuar pseudotümör

  • Kimura hastalığı

  • Castleman hastalığı

  • Sarkoidoz

• Tümörler

  • İyi huylu tümörler: Lipom, hemanjiom, nörinom, fibrom

  • Kötu huylu tümörler: tiroid bezi kanserleri, tükürük bezi kanserleri, lanfoma, sarkoma, ağız, gırtlak, yutak kanserlerinin metastazları, vücudun başka bölgelerindeki kanserlerin (karın içi organlar, akciğer vb) metastazları

Boyun tümörlerinde tanı

Boyun organları ve diğer baş-boyun bölgeleri ile uzak bölgelerde olabilecek sorunlar için kapsamlı bir muayene yapılmalıdır. Bu muayenede öncelikle boyun, baş ve boyun cildi, ağız boşluğu, yutak, gırtlak değerlendirilir. Akciğerler, karın ve diğer lenf bezi içeren bölgeler de muayene edilmelidir.

Muayeneden elde edilen verilere göre gerekirse görüntüleme yöntemlerinden (röntgen, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme, anjiyografi gibi) yararlanılır.

Boyun tümörlerinin tanısı için bazen iğne ile alınan hücre biyopsisi ve cerrahi bir işlemle doku biyopsisi örneklerine ihtiyaç duyulur. Bu örneklerin bir dizi işlemlerden geçirildikten sonra mikroskop altında incelenme işlemi olan patoloji değerlendirmesi sonucunda tanıya ulaşılabilir.

Tedavi

Boyunda en sık lenf bezlerinin enfeksiyonlara bağlı şişlikleri (lenfadenit) görülür. Bunların çoğu kendiliğinden veya antibiyotik tedavisi ile düzelir. Diğer inflamatuar şişliklerde de genellikle ilaç tedavisi uygulanır. Doğuştan olan, travmaya bağlı şişliklerin ve iyi huylu tümörlerin tedavisi çoğunlukla cerrahi tedavi ile çıkartılmalarıdır. Kötü huylu tümörlerde cerrahi, radyoterapi ve kemoterapi seçeneklerinden biri veya birkaçı uygulanır.