Burun, sinüsler ve boğazdan mukus adı verilen bir salgı üretilir. Bu salgının görevi dokuları nemli ve temiz tutmak, solunan havayı nemlendirmek, havanın içindeki yabancı maddeleri yakalayıp temizlemek ve enfeksiyonlarla savaşmaktır. Burunda ve sinüslerde üretilen salgılar normalde geriye yani genize doğru süpürülür, boğaza iner ve ağızdaki tükürükle karışarak yutulur. Herkeste olan bu doğal salgı akımının farkedilmemesi gerekir. Salgıların burun gerisinde birikmesi ve aşağı aktığının hissedilmesine “geniz akıntısı” denir ve bu şikayet çoğunlukla salgıların artması veya koyulaşması sonucunda, ya da yutma bozukluklarında görülür.
Salgıların artmasına neden olan faktörler ve sorunlar :
- Soğuk algınlığı ve grip
- Alerji
- Soğuk hava
- Parlak ışık (karanlıktan güneş ışığına çıkma)
- Baharatlı gıdalar
- Gebelik
- Hormon değişiklikleri
- İlaçlar: doğum kontrol hapları, bazı tansiyon ilaçları
- Burunda septum deviasyonu ve konka büyümesi gibi yapısal bozukluklar
Salgıların koyulaşmasına neden olan faktörler ve sorunlar :
- Kışın kapalı yerlerde ısıtma nedeniyle havanın nem oranının azalması
- Alerji
- Burun enfeksiyonları (rinitler)
- Akut sinüzit
- Kronik sinüzit
- Burunda yabancı cisim
Yutmanın bozulmasına neden olan faktörler ve sorunlar :
- Yaşlanma
- Stres ve sinirsel gerginlik
- Boğazdaki şişlikler ve tümörler
- Reflü
Geniz akıntısı boğazda ciddi bir rahatsızlık hissi doğurabilir. Enfeksiyon olmamasına rağmen bademcikler ve çevresinde şişlik oluşup boğazda bir şey varmış ve yutkunmakla gitmiyormuş hissi yaratabilir. Geniz akıntısını doğuran neden tedavi edildiğinde bu şikayetler de ortadan kalkar.
Tedavi
Geniz akıntısı, bunu yaratan nedene göre tedavi edilir:
- Bakterilerin neden olduğu burun ve sinüs enfeksiyonları antibiyotikler ile tedavi edilir.
- Kronik sinüzit için cerrahi tedavi (endoskopik sinüs cerrahisi) gerekebilir.
- Alerji için korunma, anti-histaminik cinsi ilaçlar, kortizonlu burun spreyleri tedavileri kullanılır. Bazı anti-histaminikler salgıların koyulaşmasına yol açarak geniz akıntısı hissinin şiddetlenmesine yol açabilir.
- Reflü için sosyal önlemler, diyet değişiklikleri ve mide asidini azaltıcı ilaçlar kullanılır.
- Bol su içmek salgıların akışkan hale gelmesine yardımcı olur
- Kafein alımı kısıtlanmalıdır
- Salgıları akışkan hale getiren ilaçlardan yararlanılabilir
