Ağrılı yutma (odinofaji) ağız, yutak veya yemek borusu kaynaklı ve çeşitli nedenlere bağlı olabilir.

Yutma güçlüğü (disfaji), odinofaji ile birlikte veya tek başına bulunabilir. Disfaji sıklıkla odinofajiden daha ciddi nedenlere bağlıdır. Nefes borusuna tükürük, sıvı ve katı gıda kaçmasına bağlı olarak öksürüğe, nefes darlığına ve zatürreye neden olabilir.

Belirtiler

  • çoğunlukla yutkunurken ağızda, boğazda veya yemek borusunda keskin ve batıcı bir ağrı vardır
  • kuru gıdalar yutulurken ağrı daha da şiddetlenir; bazı durumlarda sıvı ve katılar aynı miktarda ağrıya neden olabilir
  • gıda alımının azaltılmasına bağlı kilo kaybı olabilir
  • sıvı alımının azaltılmasına bağlı vücutta sıvı yetersizliği (dehidratasyon) olabilir
  • odinofajinin nedeni enfeksiyon ise ateş, halsizlik ve genel durum bozukluğu olabilir

Nedenleri

  • Enfeksiyonlar: soğuk algınlığıgripbademcik iltihabı (tonsillit), farenjitlarenjit
  • Reflü: mide asidi mideden yukarı kaçarak yemek borusunda tahrişe, ve ülserlere neden olabilir; bu da ağrılı yutma ve yutma güçlüğü yakınmalarına yol açabilir.
  • Radyoterapi: boyun ve göğüs kafesine radyoterapi uygulanmış hastalarda yutma güçlüğü ve ağrı görülebilir.
  • Mantar enfeksiyonları: özellikle Candida türü mantar enfeksiyonları bağışıklık sistemini zayıflatan hastalıklar veya tedaviler sırasında görülebilir.
  • Yutak kanseri veya yemek borusu kanserleri
  • Ağız, yutak veya yemek borusundaki yaralanmalar veya ülserler
  • Tütün ve alkol kullanımı
  • Çok sıcak veya soğuk içeceklerin uzun süre tüketilmesi

Tanı

Yutma bozuklukları tanısı için aşağıdaki işlemlerin bir, ya da birkaçının yapılması gerekebilir:

  • Yutağın endoskopik muayenesi
  • Yemek borusu-mide endoskopisi
  • Yemek borusunda 24 saatlik pH monitörizasyonu
  • Yemek borusu basınç incelemeleri (manometri)
  • Yemek borusu hareketlerinin değerlendirilmesi (motilite)

Tedavi

  • Tedavi nedene yönelik olmalıdır (bakteri enfeksiyonları için antibiyotik kullanımı, asit reflüsü için mide asit salgılanmasını azaltan ilaçlar gibi nedene yönelik tedaviler gibi)
  • Alkol ve tütün gibi tahriş edici maddelerden kaçınılmalıdır.
  • Yumuşak yiyecekler yenmeli, gıdalar daha uzun süre çiğnenmelidir
  • Ağrı nedeniyle yutma güçlüğü şiddetli olan vakalarda kilo vermeyi önlemek için yemek borusuna besleme tüpü yerleştirilmesi önerilebilir.