Koklear implant (Biyonik kulak)
Koklear implantlar genellikle işitme cihazları ile konuşma seslerini duyamayan, ileri derecede ve her iki kulağında doğuştan işitme kaybı olan çocuklara 1 yaş civarında uygulanır. Konuşmayı öğrendikten sonra menenjit, ilaç toksisitesi gibi nedenlerle her iki kulağında işitmesini kaybeden çocuk ve erişkin bireylerde de kullanılır.
Koklear implantların iki parçası vardır:
- İşitme cihazı gibi dışarıdan takılan dış parça: cihazın bu parçası bir mikrofon aracılığı ile sesleri toplar ve normalde iç kulaktaki salyangozun yaptığı görev gibi elektrik enerjisine çevirir. Bu parça saçlı deri üzerinden ameliyatla takılan iç alıcıya mıknatıs ile tutunur ve takıp çıkartılabilir. Cihaz için gerekli enerji, bu parçada bulunan ve şarj edilebilen bir pil ile sağlanır.
- Kulağın arkasında derinin altına ameliyatla yerleştirilen iç alıcı ve iç kulaktaki salyangoza yerleştirilen elektrod: Bu parçalar dış ünitenin ürettiği elektrik enerjisini iç kulakta işitme sinirine ulaştırır.
Kemik iletimli işitme cihazları
İç kulak, ses titreşimlerini iki farklı şekilde alır:
- Hava iletimi: kulak kanalı, kulak zarı ve orta kulaktan
- Kemik iletimi: kafatası kemiklerinden.
Geleneksel işitme cihazları hava iletimi kullanarak çalışır, ancak bazı hastalarda kemik yolundan iletim yapan işitme cihazlarına gerek duyulur. Bu cihazların ses işlemcisi, mikrofonu tarafından alınan sesi titreşime dönüştürür ve kafatasının kemikleri içinden iç kulakta kokleaya (salyangoz) iletir. İç kulak ses titreşimlerini beynin ses olarak yorumladığı elektrik sinyallerine dönüştürür. Kemik iletimli işitme cihazları, dış ve orta kulaktan etkili şekilde geçemeyen seslerin duymasını sağlar.
İki tip kemik iletimli işitme cihazı vardır:
- Kemik iletimli işitme implantları: ameliyatla deri altına yerleştirilen bir vida veya mıknatısa dışarıdan birleştirilen bir işlemcisi vardır.
- Kemik iletimli işitme cihazları: yumuşak kafa bandına veya gözlük sapına takılan cihazlardır. Çoğunlukla ameliyatla implant yerleştirilene kadar geçici olarak kullanılırlar.
Kemik iletimli işitme cihazları çoğunlukla aşağıdaki durumlarda kullanılır:
- Doğuştan kulak kanalının darlığı veya olmaması
- Kulak zarında kapatılamayan deliklerin varlığında
- Müzmin orta kulak iltihabı varlığında ve bunun bazı ameliyatlarından sonra
- Hava yolu iletimli işitme cihazlarından yarar görmeyen bazı iç kulak tipi işitme kayıplı hastalarda
Orta kulak implantları
Orta kulak implantları, geleneksel işitme cihazlarının veya kemik iletimli işitme cihazlarının tıbbi nedenlerden dolayı bir seçenek olmadığı durumlarda kullanılır.
Orta kulak implantları cerrahi olarak orta kulağa yerleştirilir ve titreşim üreten parça orta kulak kemikçiklerinden birine veya orta kulak ile salyangoz (koklea) arasındaki yuvarlak pencereye tutturulur.
Orta kulak implantları, sesi alan bir mikrofona ve ses titreşimlerini elektrik sinyallerine dönüştüren bir ses işlemcisine sahiptir. Elektrik sinyalleri daha sonra işlenir ve yükseltilir. Bu sinyaller doğrudan orta kulağa yerleştirilmiş parçada mekanik bir titreşime dönüştürülür ve ses dalgaları iç kulağa ulaştırılır.
Orta kulak implantları şu durumlarda kullanılabilir:
- Daha önce kulaklarından ameliyat olmuş ve geleneksel işitme cihazı kullanamayan hastalar
- Alerji, egzama veya tekrarlayan dış kulak enfeksiyonları nedeniyle geleneksel işitme cihazlarını kullanamayan kişiler
- Doğuştan dış kulak kanalının gelişmediği kişiler
- Kemik iletimli işitme cihazlarını kullanamayan kişiler
İşitsel beyin sapı implantları
İşitsel beyin sapı implantları, işitme cihazlarından ve koklear implanttan yararlanamayan hastalarda uygulanır. Koklear implanta benzer şekilde çalışır, ancak kulak ve işitme sinirini atlayarak doğrudan beyin sapını (omurilik soğanını) uyarırlar.
İşitsel beyin sapı implantları çoğunlukla işitme sinirlerinin travma nedeniyle hasar gördüğü yetişkinler, işitme sinirlerinin doğuştan gelişmediği çocuklar ve Neurofibromatosis Tip II (NF2) tanısı olup iki taraflı işitme sinirlerinin tümör nedeniyle fonksiyon görmediği bireyler içindir.
İşitsel beyin sapı implantlarının da koklear implant gibi iki bölümü vardır. Dış kısımda mikrofon ve konuşma işlemcisi bulunur. İç kısımdan çıkan elektrot beyin sapına cerrahi olarak implante edilir.
