Aft

Ağızdaki aftların (ülserler) çoğu zararsızdır, ancak hayat kalitesini olumsuz etkilerler. Bunların çoğu tekrarlar, iyi huyludur ve genellikle 1 hafta içinde kendiliğinden kaybolur. İlk kez ortaya çıkan veya 3 haftadan uzun sürede kendiliğinden düzelmeyen aftlar bir hekim tarafından muayene edilmelidir.

Çeşitleri :

Ağızdaki ülserlerin 3 çeşidi vardır:

  1. Minör aftlar: Birkaç mm çapında olurlar, ağrı hafiftir ve çoğunlukla 1 hafta, en çok 2 hafta içinde kaybolurlar. Sıklıkla dudak içinde, yanaklarda, damakta ve dilde görülürler.
  2. Major aftlar: Minör aftlara göre daha büyüktürler, şekilleri düzensizdir, daha derindirler, ağrı daha fazladır, düzelmeleri haftalar sürer ve iz bırakarak iyileşirler.
  3. Herpetiform aftlar: Uçuğa benzer ülserlerdir, ancak bunlar bulaşıcı değildir. Kadınlarda daha sık görülürler. Kısa sürede tekrarlar, büyük boyutlara ulaşabilir, çok ağrılıdır,  ağızda her yerde olabilir ve çoğunlukla 10 günden önce düzelmezler.

Nedenleri :

Ağızdaki aftların nedeni tam olarak bilinmemektedir. Bilinen nedenleri ve aftların ortaya çıkmasını kolaylaştıran faktörler şunlardır:

  • Diş telleri
  • Uyumsuz diş protezleri
  • Asidik (limon vb) ve baharatlı gıdalar
  • Stres ve gerginlik
  • Vücut direncinin düşmesi
  • Sigara kullanımını bırakmak
  • İlaçlar (bazı ağrı kesiciler, yüksek tansiyon ilaçları)
  • Hormonal değişiklikler (gebelik, ergenlik, menapoz gibi)
  • Genetik faktörler
  • Crohn hastalığı
  • Vitamin B12 eksikliği
  • Demir eksikliği

Mutlaka hekime başvurmayı gerektiren durumlar :

  • Aftların ağrısız olması
  • 3 haftadan sonra iyileşme olmaması
  • Sürekli büyüme göstermesi veya sayıca artması

Aftların kanserlerden farkı :

  • Çoğunlukla aftlar ağrılı, kanserler ağrısızdır
  • Aftların çoğu 2 haftada iyileşir, kanserler iyileşmez ve büyümeye devam eder
  • Aftların yüzeyi beyaz, kenarları kızarıktır. Kanserlerin yüzeyi düzensiz ve serttir. Kanserlerin yüzeyinde sıklıkla beyaz ve kırmızı düzensiz renk dağılımı vardır.
  • Kanserlerin çoğu aşırı tütün ve alkol kullanımı, bozuk diş ve diş eti hijyeni ile ilişkilidir.
AftYanakta kanser
Yanakta aftYanakta kanser
Aftların Tedavisi 

Çoğu zaman aftların neden olduğu ağrı birkaç günde hafifler ve 2 haftada tedavisiz kaybolurlar. Ağrının fazla olduğu durumlarda doktorunuz aft üzerine sürülen ilaçlar ve antiseptik ağız solusyonları önerebilir.